Is bioplastic de vervanger van plastic?

Plastic verpakkingen zijn overal en worden in elke denkbare sector gebruikt. Dat komt omdat vrijwel elk product verpakt kan worden in plastic; van etenswaren tot gereedschap. Helaas kent het consumeren van plastic ook zijn keerzijde: de plastic crisis. Er wordt daarom steeds vaker naar alternatieven gezocht. Bioplastic is daar één van. Is dit dé vervanger van plastic?

De overeenkomsten en verschillen

Bioplastic heeft op het eerste gezicht dezelfde kenmerken als plastic. Het ziet er hetzelfde uit en het voelt hetzelfde aan. Toch is er een groot verschil, namelijk de grondstoffen die gebruikt worden om de verpakking te produceren. Waar plastic wordt gemaakt van fossiele brandstoffen als olie en gas, wordt bioplastic gemaakt van plantaardige producten als suikerriet, aardappelen, maïs en cassave. Hierdoor kan bioplastic biologisch afbreekbaar zijn, in tegenstelling tot plastic. Geschat wordt dat momenteel 99% van alle kunststoffen gemaakt wordt van fossiele brandstof en de resterende 1% uit natuurlijke grondstoffen. Met deze kennis klinkt bioplastic als de vervanger van plastic, maar de vraag is of dat daadwerkelijk zo is.

Twee typen bioplastic

Het ligt namelijk iets ingewikkelder. Allereerst is niet al het bioplastic biologisch afbreekbaar. Daarom wordt er ook wel gesproken van twee typen bioplastic: biobased plastic en biologisch afbreekbare of composteerbare plastic. Wellicht heb je deze termen bij producten van Blok Packaging voorbij zien komen. Wij hebben zowel bioplastic als composteerbaar plastic in ons assortiment. Bij de specificaties van onze producten vermelden wij altijd hoe duurzaam een product is.

Specifieke kenmerken bioplastic

In de wereld van bioplastics treffen we een breed scala aan soorten aan, elk met unieke eigenschappen en toepassingen die van invloed zijn op hun milieubelasting. Aan de ene kant hebben we biobased plastics, die gemaakt zijn van natuurlijke grondstoffen zoals suikerriet, maïs of cassave, maar niet noodzakelijk biologisch afbreekbaar of composteerbaar zijn. Deze biobased plastics zijn voornamelijk bedoeld om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en de CO2-voetafdruk te verkleinen, aangezien de gebruikte gewassen tijdens hun groei CO2 uit de atmosfeer opnemen. Aan de andere kant staan biologisch afbreekbare en composteerbare plastics, die ontworpen zijn om onder specifieke omstandigheden af te breken tot natuurlijke elementen zoals water, CO2 en biomassa. Biologisch afbreekbare plastics vereisen vaak specifieke omstandigheden, zoals industriële composteerfaciliteiten, om effectief af te breken, terwijl composteerbare plastics voldoen aan bepaalde normen die garanderen dat ze in een compostomgeving binnen een vastgestelde tijd uiteenvallen zonder schadelijke residuen achter te laten. Het onderscheid tussen deze categorieën is cruciaal voor het begrijpen van de milieueffecten en de optimale toepassingen van elk type bioplastic.

Het verwerken van bioplastic

Wat maakt dat bioplastic niet direct het antwoord is op de plastic crisis? De grondstoffen mogen dan wel op natuurlijke basis zijn, maar het afbreken van de verpakking moet wel onder de juiste omstandigheden gedaan worden. Dat geldt ook voor de composteerbare verpakking. Dit moet gebeuren in een industriële composteerinstallatie waar gewerkt wordt met temperaturen tot 65 graden en deze specifieke installaties zijn nog altijd zeldzaam. Het is dus niet zo dat een composteerbare verpakking die in de natuur wordt achtergelaten vanzelf composteert. Stel, de industriële composteerinstallaties worden in orde gemaakt en al het bioplastic kan op een verantwoordelijke manier afgebroken worden… is bioplastic dan wel dé vervanger van plastic? Dat is een vraag die veel onderzoekers bezighoudt. Wereldwijd wordt er namelijk zo veel gebruik gemaakt van plastic, dat het een groot effect zou hebben op de land- water- en CO2 voetafdruk als we nu volledig zouden overgaan op bioplastic. Uit studie van de Universiteit van Groningen blijkt dat als we nu volledig over zouden gaan op bioplastic, daar meer dan de helft van de wereldwijde maïsproductie voor nodig is. Dat is milieutechnisch onmogelijk. Toch wordt niet uitgesloten dat bioplastic de vervanger van plastic kan worden, maar de beste oplossing moet nog uitgevonden worden.

Wanneer overstappen op bioplastic?

Bioplastic heeft onder de juiste omstandigheden toekomst. Nu vraag je je waarschijnlijk af wanneer het voor jou zin heeft om op dit moment over te gaan op bioplastic. We attenderen je er graag op dat plastic verpakkingen die in aanraking zijn geweest met voedsel niet meer te recyclen zijn. Bioplastic is dit wel. Het gebruik van bioplastic past bij jou als je voedsel verpakt, maar ook als je zoekt naar een verpakking die is gemaakt uit natuurlijke producten in plaats van fossiele brandstoffen.

Praktijkvoorbeelden en innovaties van bioplastics

Bioplastics vinden steeds vaker hun weg in diverse producten en industrieën, wat hun groeiende toepasbaarheid en potentieel onderstreept. Een van de meest zichtbare toepassingen van bioplastics is in de verpakkingsindustrie, waar biobased en composteerbare materialen worden gebruikt voor het verpakken van voedingsmiddelen, dranken en andere consumptiegoederen. Zo worden bijvoorbeeld drinkbekers, wegwerpbestek en verpakkingsfolies vervaardigd uit bioplastics, die na gebruik een lagere milieu-impact hebben in vergelijking met traditioneel plastic. Buiten de verpakkingssector worden bioplastics ook ingezet in de landbouw, voor bijvoorbeeld biologisch afbreekbare mulchfolies die de bodem beschermen en de noodzaak voor chemische onkruidbestrijding verminderen. Daarnaast zijn er innovatieve toepassingen van bioplastics die aantonen hoe veelzijdig deze materialen kunnen zijn. In de automobielindustrie bijvoorbeeld worden biobased plastics gebruikt voor interieuronderdelen van voertuigen, waardoor de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verder wordt verminderd. Ook in de elektronica-industrie maken sommige fabrikanten gebruik van bioplastics voor de behuizing van apparaten, wat bijdraagt aan een duurzamere productie en levenscyclus van elektronische producten. Deze voorbeelden illustreren niet alleen de veelzijdigheid van bioplastics, maar benadrukken ook de noodzaak voor innovatie en ontwikkeling om de beperkingen te overwinnen en de toepassingsmogelijkheden te vergroten.

Hoe kun je helpen om plastic vervuiling tegen te gaan

• Kies voor herbruikbare (bioplastic) zakjes, zodat de consument de verpakking vaker kan gebruiken
• Onderzoek of producten efficiënter verpakt kunnen worden
• Kijk waar je plastic verpakkingen vervangen kunnen worden door bioplastic

Meer weten over plastic verpakkingen

Ben je benieuwd of bioplastic de toekomst heeft voor jouw bedrijf? Neem dan gerust contact op met onze klantenservice. We helpen je graag bij de verduurzaming van jouw bedrijf. Kijk ook eens op onze pagina die in het teken staat van duurzaamheid. Daar vind je meer informatie over de mogelijkheden van bioplastic verpakkingen die verkrijgbaar zijn bij Blok Packaging.